ADOS- 2

złoty standard diagnozy autyzmu już dostępny w Naszej Poradni

Nasi psychologowie Anna Wilczek i Gabriela Stankiewicz zostali certyfikowanymi diagnostami ADOS- 2.

ADOS- 2 to protokół obserwacji objawów autyzmu, określany jako „złoty standard” diagnozy autyzmu na świecie. Podczas badania diagnosta proponuje dziecku/dorosłemu kilkanaście wspólnych aktywności i tematów rozmowy.
ADOS pomaga wykryć spektrum autyzmu u dzieci od 12 miesiąca życia, ale także u młodzieży i u dorosłych.

Do niedawna w Polsce autyzm diagnozowany był przez zespół specjalistów, terapeutów na podstawie rozmów i obserwacji. Specjaliści nie posiadali narzędzi, które pomogłoby im w ocenie objawów autyzmu, ale bazowali na kryteriach diagnostycznych oraz na własnej wiedzy i doświadczeniu.

Jeśli niepokoi Cię rozwój dziecka, to sprawdź jakie mogą być objawy autyzmu.

Dla kogo ADOS?

ADOS-2 skrót ADOS oznacza Autism DiagnosisADOS -2 , integracja sensoryczna (SI), terapia SI knurów, terapia SI Gliwice, terapia SI, integracja sensoryczna Śląsk diagnoza integracji sensorycznej województwo śląskie, terapia SI województwo śląskie, terapia integracji sensorycznej Knurów, terapia autyzm Śląsk, terapia ręki Śląskie, terapia zaburzeń Śląsk, zaburzenia równowagi Śląsk, zaburzenia SI, zajęcia grupowe TUS, zespół aspergera, terapia Johansena, trening słuchowy Johansena, indywidulany trening słuchowy Johansena, seksuolog knurów, seksuolog Gliwice, logopeda knurów , logopeda gliwice, neurologopeda knurów, behawioralna, dogoterapia, dietetyk knurów, dietetyk Gliwice, dietetyk kliniczny knurów Observation Schedule (protokół obserwacji do diagnozy autyzmu). Liczba 2 w nazwie oznacza drugą wersję narzędzia. Jest badaniem, które stosujemy w diagnozowaniu dzieci, młodzieży oraz dorosłych. Narzędzie jest użyteczne do badania zarówno osób niemówiących jak i dobrze posługujących się mową, dla osób z bardzo różnym natężeniem cech autyzmu. Za pomocą ADOS nie możemy badać osób z dodatkowymi niepełnosprawnościami dotyczącymi wzroku, słuchu, motoryki.

Najmłodsze dzieci, które mogę być badane za pomocą ADOS to dzieci od 12 miesiąca życia, które potrafią już chodzić i są w stanie poruszać się samodzielnie po pokoju.

Czym jest ADI-R?

Wywiad kliniczny ADI-R przeprowadzanym jest przez psychologa z rodzicami osoby, która diagnozowana jest w kierunku spektrum autyzmu. Obserwacja za pomocą ADOS stosowana jest często równolegle z ADI-R, niestety wywiad nie jest jeszcze dostępny w języku polskim. Podczas wywiadu rodzice odpowiadają na 93 pytania dotyczące dziecka, co trwa około 1,5 – 3 godzin.

Czy diagnoza z ADOS jest najlepszą diagnozą?

ADOS – 2 nie jest traktowany jako jedyne źródło informacji w diagnozowaniu autyzmu. Podstawą przeprowadzenia diagnozy pozostaje zespół specjalistów i terapeutów, którzy konsultują się ze sobą. Dzięki ADOS osoba diagnozująca korzysta z  narzędzia opartego na wieloletnich badaniach naukowych z bardzo dobrze dopracowaną skutecznością, stąd określenie „złoty standard” w diagnozowaniu autyzmu.

Jakie zachowania są oceniane?

W ADOS nie oceniamy ogólnego rozwoju w różnych sferach (np. motoryka, rozwój poznawczy, zmysły), ale oceniamy objawy charakterystyczne dla autyzmu: interakcje społeczne, komunikacja oraz ograniczone, powtarzalne zachowania. ADOS uwzględnia kryteria diagnostyczne DSM.

Objawy autyzmu

Autyzm jest diagnozowany na podstawie zachowań i cech występujących w 3 obszarach (tzw. triadaADOS -2 , integracja sensoryczna (SI), terapia SI knurów, terapia SI Gliwice, terapia SI, integracja sensoryczna Śląsk diagnoza integracji sensorycznej województwo śląskie, terapia SI województwo śląskie, terapia integracji sensorycznej Knurów, terapia autyzm Śląsk, terapia ręki Śląskie, terapia zaburzeń Śląsk, zaburzenia równowagi Śląsk, zaburzenia SI, zajęcia grupowe TUS, zespół aspergera, terapia Johansena, trening słuchowy Johansena, indywidulany trening słuchowy Johansena, seksuolog knurów, seksuolog Gliwice, logopeda knurów , logopeda gliwice, neurologopeda knurów, behawioralna, dogoterapia, dietetyk knurów, dietetyk Gliwice, dietetyk kliniczny knurów autyzmu):

  1. Interakcje społeczne
  2. Komunikacja
  3. Powtarzalne, stereotypowe zachowania

Interakcje społeczne

Osoby z autyzmem mają trudność w rozumieniu zachowania innych ludzi, często trudno jest im zrozumieć jak inne osoby się czują i co mają na myśli. Wyzwaniem jest dla nich im nawiązywanie przyjaźni i dogadywanie się w codziennych sytuacjach. Osoby w spektrum autyzmu mogą mieć trudności w rozumieniu gestów i odczytywaniu mimiki twarzy.

Objawy autyzmu w zakresie interakcji społecznych to m. in:ADOS -2 , integracja sensoryczna (SI), terapia SI knurów, terapia SI Gliwice, terapia SI, integracja sensoryczna Śląsk diagnoza integracji sensorycznej województwo śląskie, terapia SI województwo śląskie, terapia integracji sensorycznej Knurów, terapia autyzm Śląsk, terapia ręki Śląskie, terapia zaburzeń Śląsk, zaburzenia równowagi Śląsk, zaburzenia SI, zajęcia grupowe TUS, zespół aspergera, terapia Johansena, trening słuchowy Johansena, indywidulany trening słuchowy Johansena, seksuolog knurów, seksuolog Gliwice, logopeda knurów , logopeda gliwice, neurologopeda knurów, behawioralna, dogoterapia, dietetyk knurów, dietetyk Gliwice, dietetyk kliniczny knurów

  • dziecko nie wskazuje palcem, żeby pokazać, że coś je interesuje
  • dziecko nie patrzy na przedmioty, które wskazuje rodzic
  • małe zainteresowane ludźmi lub brak świadomości ich obecności
  • trudności w inicjowaniu kontaktu, angażowaniu się w zabawy w grupie, zdobywaniu przyjaciół
  • brak wchodzenia w role i udawania w zabawie (tzw. zabawa „na niby”)
  • brak naśladowania
  • trudności w rozumieniu uczuć lub mówieniu o uczuciach
  • brak dzielenia się się osiągnięciami lub zainteresowaniami np. zabawkami, rysunkami

Komunikacja

Część osób z autyzmem nie mówi, ale używa innych form komunikacji np. wskazywanie obrazków w książkach do komunikacji lub pisanie. Osoby, które świetnie posługują się mową wysławiają się w sposób, który może wydawać się nietypowy lub usztywniony. Czasami osoby w spektrum autyzmu powtarzają te same słowa lub wyrażenia (to tzw. echolalia).

Objawy autyzmu w zakresie komunikacji to m. in:

  • opóźniony rozwój mowy
  • unikanie kontaktu wzrokowego
  • mimika twarzy jest niedostosowana do wypowiedzi
  • trudności z odczytywaniem mimiki twarzy, tonu głosu, gestów rozmówcy
  • nietypowyy ton głosu lub nietypowy rytm mowy np. wymawianie każdego zdania jak pytania
  • powtarzanie słów lub zdań tzw. echolalia np. w odpowiedzi na pytanie, powtarza je, zamiast udzielenia odpowiedzi
  • wypowiedzi mogą sprawiać wrażenie nieadekwatnych do sytuacji
  • trudność w komunikowaniu potrzeb lub pragnień
  • branie wypowiedzi zbyt dosłownie – nie rozumienie poczucia humoru, ironii, metafor

Usztywnione zachowania

Osoby z autyzmem często silnie przywiązują się do wzorców lub rutyn np. chodzenie zawsze tą samą drogą, układanie zabawek na półce, zawsze w tej samej kolejności. Nie lubią zmian a nieoczekiwane wydarzenia bywają dla nich bardzo stresujące. Często też bardzo silnie angażują się w zainteresowanie jednym albo kilkoma tematami np. autobusy, samochody określonej marki, liczby.

Objawy autyzmu w zakresie usztywnionych zachowań to m. in:

  • przywiązanie do rutyny np. dziecko nalega na chodzenie dokładnie tą samą drogą do szkoły lub jedzenie na tym samym talerzu
  • trudności z adaptacją do zmian w planie lub w środowisku np. przemeblowanie, zmiana godziny wyjścia do szkoły
  • nietypowe przywiązanie do zabawek lub obiektów tj. klucze, włączniki światła, nitki
  • zainteresowanie wąską dziedziną wiedzy np. rozkłady jazdy tramwaju, dinozaury, liczby, odkurzacze określonej marki
  • spędzanie dużej ilości czasu na układaniu zabawek w specyficzny sposób, obserwowaniu poruszających się przedmiotów (np. wentylator, pralka), koncentrowanie się na specyficznej części przedmiotu (np. kółko od auta)
  • wielokrotne powtarzanie ruchów tj. trzepotanie rękami na wysokości oczu, kręcenie się wokół własnej osi – tzw. stereotypie ruchowe lub autostymulacje

Zmysły, które są zbyt wrażliwe lub za mało wrażliwe

Autyzm bardzo często łączy się z nietypowym odbieraniem świata za pomocą zmysłów. Osoby w spektrum autyzmu mogą odczuwać zwykłe bodźce jako mało intensywne (nie czuje uścisku dłoni) albo zbyt intensywne (uścisk dłoni czuje tak silnie jak poparzenie).

Problemy z nadwrażliwymi zmysłami albo zbyt małym odczuwaniem przez zmysły mogą być bardzo dotkliwe. Część dorosłych osób z autyzmem mówi np. o tym, że kiedy patrzą drugiej osobie w oczy, to jest to dla nich przykre doświadczenie dyskomfortu lub nawet bólu. Niektórzy przebywając w tłocznym pomieszczeniu pełnym głośnych dźwięków opisują uczucie paniki i przeładowania bodźcami.

Co może wskazywać na trudności sensoryczne?

  • zakrywanie uszu w reakcji na niektóre dźwięki
  • niechęć do przytulania lub dotyku
  • poszukiwanie wrażeń zmysłowych np. mocne podskakiwanie, wpatrywanie się w światło
  • silne reakcje w odpowiedzi na bodźce np. płacz po dotknięciu specyficznej faktury przedmiotu np. sypkich rzeczy – piasek, kasza, ryż

Zdarza się, że osoby, które nie mają widocznych problemów z poruszaniem się i fizycznie z ich rękoma i nogami wszystko jest w porządku, mogą mieć problemy z wykonywaniem zwykłych ruchów tj. trzymanie długopisu, przeskoczenie przez skakankę. Mogą odczuwać swoje ciało jakby nie mieli nad nim pełnej kontroli. Takie trudności występują o osób, które mają silne natężenie objawów autyzmu.

Wczesne rozpoznanie i wczesna interwencja

Symptomy autyzmu mogą być widoczne już w 2 roku życia. Jeśli jesteś rodzicem malucha i niepokoi Cię jego rozwój, nie warto odkładać konsultacji ze specjalistą. Objawy autyzmu widoczne są zwłaszcza w zachowaniach społecznych i komunikacji.

Zachowania przed 3 rokiem życia, które mogą wskazywać na spektrum autyzmu to:

  • 6 miesiąc – dziecko nie uśmiecha się do osób w otoczeniu, nie wykazuje innej radosnej ekspresji
  • 9 miesiąc – dziecko nie odwzajemnia uśmiechów, ekspresji twarzy, nie odpowiada na wydawane przez rodzica dźwięki
  • 12 miesiąc – brak gaworzenia, brak reakcji na imię
  • 14 miesiąc – brak gestu wskazywania palcem i brak innych gestów używanych do komunikacji np. gest papa
  • 16 miesiąc – brak słów lub używanie tylko kilku słów
  • 18 miesiąc – brak zabawy na niby (np. karmienie lalki)
  • 24 miesiące – dziecko nie używa w sposób sensowny zdań złożonych z 2 słów (zdania powinny być wypowiadane spontanicznie, nie tylko powtarzane)

Test przesiewowy, który pomoże Ci w sprawdzeniu czy dziecko rozwija się typowo.